Қайызғақ (перхоть) - теріде ұсақ қабыршақтардың пайда болуымен сипатталатын бас терісінің зақымдануы.
Қайызғақтың пайда болу механизмі: бактериялар бас терісіндегі майды ыдыратып, тітіркенуді тудыратын қышқыл түзеді. Бас терісінің тітіркенуі (құрғақтық, қышу) тері жасушаларының жаңаруын тездетеді, нәтижесінде оның бетіндегі жетілмеген жас жасушалар бір-біріне жабысады. Бұл бір-біріне жабысқан жасушалар көзге көрінетін қайызғақ қабыршақтарын құрайды.
Қайызғақ-ең көп таралған аурулардың бірі, жер халқының жартысынан көбі өмірінде кем дегенде бір рет қайызғаққа тап болған. Ер адамдар қайызғақтан көбірек зардап шегеді. Қайызғақ жұқпалы емес, бұл дененің жеке реакциясы.
Трихолог, дерматолог немесе косметолог бас терісін трихоскоппен (арнайы микроскоп) тексереді, қайызғаққа гистологиялық талдау тағайындай алады. Қажет болған жағдайда пациент зертханалық қан анализіне (жалпы, биохимия, гормондар), сондай-ақ эндокринолог, иммунолог, гастроэнтеролог, диетолог немесе басқа маманның кеңесіне жіберіледі.
Қайызғақтың белгілері: бас терісінің және шашта көрінетін қабыршақтар, әдетте ақ немесе сарғыш түсті; бастың шашты бөлігінің қышуы.
Әдетте, қайызғақтың асқынбаған түрлерімен арнайы сусабындарды қолдану жеткілікті, оларда "қайызғаққа" арналған нұсқаулығы бар. Трихологтар шашқа пайдасынан гөрі көп зиян келтіретін кір сабын немесе шайыр сабыны сияқты өнімдерді қолдануға кеңес бермейді. Егер сусабындар көмектеспесе, трихолог, дерматолог немесе косметологпен кеңесу керек.
Қайызғақты емдеу кешенді болуы керек және мыналарды қамтуы керек:
Қайызғақтың пайда болуына шашқа дұрыс күтім жасамау, витамин тапшылығы, эндокриндік аурулар және созылмалы инфекциялар, стресс, асқазан-ішек жолдарының бұзылуы, тамақтанудағы қателіктер, менопауза, жыныстық жетілу, жүктілік және басқа гормоналды өзгерістер ықпал етеді.
